Tuesday, March 13, 2007

Τα Μεγάλα Έργα θεμελιώνουν την Ανάπτυξη

1. Ιόνια Οδός
2. Αεροδρόμιο
3. Δυτικός Σιδηροδρομικός Άξων
4. Απορρύπανση Κυλλήνιου Κόλπου
5. Ύδρευση από τον Ερύμανθο
6. Φράγμα Πηνειού
7. Υδροηλεκτρικό Φράγμα στον Αλφειό
8. Υγειονομική Διαχείριση Απορριμμάτων


Ιόνια Οδός

Η ανυπαρξία ενός κλειστού αυτοκινητόδρομου ευρωπαϊκών προδιαγραφών αποτέλεσε καθοριστικό στοιχείο οικονομικής καχεξίας συνολικά της Δυτικής Πελοποννήσου και ειδικότερα της Ηλείας. Οι αρνητικές επιπτώσεις ήταν δυο κατηγοριών: Πρώτον, η περιοχή παρέμεινε τουριστικά υπανάπτυκτη, ακριβώς και λόγω της έλλειψης τέτοιου είδους υποδομών. Ο εγχώριος τουρισμός προς την Πελοπόννησο κατευθυνόταν κυρίως στα παράλια της Κορινθίας και της Αχαΐας, στα ορεινά της Αχαΐας και της Αρκαδίας και εντελώς περιστασιακά στη Λακωνία. Δεύτερον, το απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο, που ξεκινούσε από την ανυπαρξία κλειστού αυτοκινητόδρομου κι έφτανε μέχρι τους αγροτικούς δρόμους εκτίναξε στα ύψη τα τροχαία δυστυχήματα. Η Ελλάδα το 2005 βρισκόταν στην 3η θέση μεταξύ των 25 κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα τροχαία ατυχήματα. Η εθνική οδός με τα περισσότερα ατυχήματα είναι η Κορίνθου- Πατρών, όπου το 2005 τα τροχαία αυξήθηκαν κατά 155% έναντι του 2004.

Ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς εξήγγειλε ότι το έργο του κλειστού αυτοκινητόδρομου Κορίνθου- Πάτρας- Πύργου- Τσακώνας υλοποιείται με τη μέθοδο της σύμβασης παραχώρησης. Ο κ. Σουφλιάς, εξαγγέλλοντας το έργο μαμούθ έλεγε (26 Ιουνίου 2006): «…το Μάρτιο 2004 δεν παραλάβαμε τίποτα εκτός από την προεπιλογή των ομίλων. Καμία απολύτως μελέτη. Όλες οι μελέτες οδοποιίας, περιβαλλοντικές, γεωλογικές κλπ έγιναν τα 2 τελευταία χρόνια 2004- 2006». Την εξαγγελία Σουφλιά χαιρέτισε το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, ως ένα έργο που αλλάζει το οικονομικό περιβάλλον της περιοχής μας και της δίνει πρωτόγνωρες αναπτυξιακές προοπτικές. Πέρα από τα γνωστά χαρακτηριστικά της, δημιουργεί και παράπλευρες ωφέλειες, όπως την ευρεία παράκαμψη του Πύργου.

***

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου αποδεικνύουν τη σπουδαιότητά του. Ο δρόμος Κόρινθος- Πάτρα- Πύργος- Τσακώνα περιλαμβάνει την κατασκευή νέων τμημάτων συνολικού μήκους 283,7 χλμ, καθώς και τη βελτίωση υφιστάμενων τμημάτων μήκους 81,7 χλμ. Συνολικά θα κατασκευαστούν: Στα 120 χλμ της διαδρομής Κόρινθος- Πάτρα, τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με διαχωριστικό διάζωμα. Στα 163,7 χλμ της διαδρομής Πάτρα- Πύργος- Αλφειός- Τσακώνα δυο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, μια λωρίδα έκτακτης ανάγκης και διαχωριστικό διάζωμα. Επίσης θα κατασκευαστούν 31 νέοι πλήρεις ανισόπεδοι κόμβοι, πολλές ανισόπεδες διαβάσεις και παράπλευρες οδοί. Ειδικά στο τμήμα Πάτρα- Πύργος- Αλφειός θα κατασκευαστούν 35 γέφυρες άνω των 20 μέτρων, 10 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι, 57 ανισόπεδες διαβάσεις και σήραγγες μήκους 820 μέτρων.


***

Απόδειξη έλλειψης ωριμότητας για τα μεγάλα έργα πολλών αιρετών εκπροσώπων της ηλειακής κοινωνίας ήταν η συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου τον Φεβρουάριο του 2006 με μοναδικό θέμα τη μελέτη των περιβαλλοντικών όρων για την Ιόνια Οδό. Αντ’ αυτού, όμως, η συνεδρίαση αναλώθηκε σε μια προσπάθεια συμβιβασμών για την ακριβή χάραξη, καθώς αρκετοί επεδίωκαν να μη δημιουργηθεί ένταση με τους δημότες κι όχι να συζητήσουν το μείζον ζήτημα των περιβαλλοντικών όρων. Με άλλα λόγια οι προτάσεις για νέα χάραξη στην πλειοψηφία τους είτε απέβλεπαν σε προσωπικά οφέλη δημοτών είτε κυριαρχούνταν από προχειρότητα. Από αυτό αποδεικνύεται ότι οι περισσότεροι φορείς της Αυτοδιοίκησης δεν είχαν ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για την αναγκαιότητα της Ιόνιας Οδού και τις επιπτώσεις που αυτή θα έχει σε κάθε περιοχή. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση έπρεπε αυτή την εισήγηση να την έχει συζητήσει εκτενώς με τους κατοίκους κάθε περιοχής και να την εισηγείται στο όνομά τους, κι όχι ερήμην τους, όπως έκανε. Σημειώνεται εδώ ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο είχε ζητήσει τη συνεδρίαση για περιβαλλοντικούς όρους οκτώ μήνες πριν γίνει η συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, δηλαδή από τις 3 Ιουνίου 2005.

***

Κι όμως, η αλήθεια είναι ότι όπου χρειάστηκε, έγιναν μετατροπές της μελέτης. Ιδού ένα παράδειγμα: Ο πρώην Δήμαρχος Πύργου Γαβρίλης Λιατσής με τον τότε Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Κώστα Νικολούτσο επισκέφθηκαν τον Γ. Σουφλιά και εξήγησαν γιατί η χάραξη πρέπει να παρακάμπτει τους οικισμούς Αγίου Γεωργίου, Λαμπετίου και Κολιρίου. Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ δέχτηκε τα επιχειρήματά τους και συναίνεσε στη νέα χάραξη, παρά το αυξημένο κόστος. Αυτό σημαίνει ότι αν υπάρχει μια δικαιολογημένη αντίρρηση, η Πολιτεία αμέσως διορθώνει την αρχική της απόφαση.

Αεροδρόμιο

Στο επίσης πολύ σημαντικό ζήτημα της λειτουργίας αεροδρομίου στην Ηλεία, είναι χρήσιμο να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα εξαρχής: θεωρώ πως η δυτική Πελοπόννησος δεν μπορεί να εξυπηρετείται με περισσότερα του ενός πολιτικά αεροδρόμια. Η Πάτρα θα απέχει από την Αθήνα λιγότερο από δυο ώρες μόλις κατασκευαστεί ο κλειστός αυτοκινητόδρομος, δηλαδή περίπου όσο απέχει σήμερα η Λιβαδειά. Συνεπώς η πραγματική επιλογή που υπάρχει σήμερα είναι αν θα καλύψει αυτή την ανάγκη το αεροδρόμιο του Αράξου, ή αν θα είναι τελικά το αεροδρόμιο της Ανδραβίδας που θα παίξει το ρόλο του πολιτικού αεροδρομίου της Δυτικής Πελοποννήσου. Προσωπικά πιστεύω ότι η Ανδραβίδα έχει πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα: Πρώτον, βρίσκεται πολύ κοντύτερα στη χάραξη του νέου κλειστού αυτοκινητόδρομου, συνεπώς ο χρόνος που θα κάνει κάποιος από το αεροδρόμιο της Ανδραβίδας μέχρι, λ.χ. την Πάτρα, θα είναι μικρότερος από το χρόνο που θέλει από τον Άραξο να βγει οδικά στον νέο κλειστό αυτοκινητόδρομο κι από εκεί να πάει στον προορισμό του. Δεύτερον, γιατί ενώ η Ανδραβίδα είναι οδικά κοντύτερα στην Πάτρα από τον Άραξο, ταυτόχρονα θα μπορεί να εξυπηρετεί με μικρότερη απόσταση τους επιβάτες με προορισμό μέχρι την Κυπαρισσία και τα Φιλιατρά. Πάντως, απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχουμε αυτό τον στόχο είναι να πείσουμε για την ορθότητά του και τους Αχαιούς. Με τη σύγκρουση δεν βγαίνει τίποτα και στην ενδελέχειά της θα κάνει και τις δυο περιοχές, Αχαΐα και Ηλεία να είναι χαμένες. Αντί της σύγκρουσης, είναι πολύ καλύτερη η συνεννόηση και οι αμοιβαίες παραχωρήσεις.

***

Στόχος του παρόντος κειμένου δεν είναι, βέβαια, να λύσει το πρόβλημα του χάρτη αεροδρομίων της Ελλάδας. Ωστόσο, θα πρότεινα στους γείτονες Αχαιούς να αποφασίσουν και να διεκδικήσουν ένα αεροδρόμιο διεθνών προδιαγραφών στην περιοχή έξω από το Αίγιο (αρκετά μακριά από την πόλη), ώστε τα αεροσκάφη πολλών εταιριών να το χρησιμοποιούν αντί του «Ελευθέριος Βενιζέλος». Αυτό προϋποθέτει συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στην κατασκευή του (Συμπράξεις Δημοσίου- Ιδιωτικού Τομέα) και φυσικά φθηνά τέλη στάθμευσης για τα αεροσκάφη. Οι πολλές και αναπτυσσόμενες αεροπορικές εταιρίες «χαμηλού κόστους» θα είναι οι πρώτοι πελάτες ενός τέτοιου αεροδρομίου που θα αιμοδοτήσουν τον πρώτο καιρό της λειτουργίας του και θα αποτελέσουν πιλότο για προσέλκυση κι άλλων εταιριών. Σε ένα τέτοιο πλάνο, νομίζω ότι οι Ηλείοι μπορούμε να συμπαρασταθούμε στους Αχαιούς, κι έτσι οι τελευταίοι να στηρίξουν τη λειτουργία του Πολιτικού Αεροδρομίου της Ανδραβίδας ως ενός μικρού αεροδρομίου που θα εξυπηρετεί ολόκληρη τη Δυτική Πελοπόννησο.

Δυτικός Σιδηροδρομικός Άξων

Η απουσία σιδηροδρομικού δικτύου επέφερε τόσες και τέτοιες αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη της Ηλείας, όσες περίπου επέφερε και η έλλειψη της Ιόνιας Οδού. Αντί ακριβώς αυτό να είναι η αιχμή των διεκδικήσεων, δυστυχώς οι περισσότεροι μιλούν σαν να απευθύνονται σε πολίτες δίχως μνήμη. Ο ίδιος ο Χ. Καφύρας ως υποψήφιος Νομάρχης (εφημερίδες 2-7-2006) ξεχνά ότι επί 20 χρόνια το κόμμα του κυβέρνησε τον τόπο και δεν έκανε απολύτως τίποτα για το σιδηροδρομικό δίκτυο, ξεχνά ότι ο ίδιος και η παράταξη που διοικούσε τη Νομαρχία δεν κατάφερε να πείσει τους τότε κυβερνώντες να ενδιαφερθούν, και ισχυρίζεται: «… εμείς δεν θα εγκαταλείψουμε το σιδηρόδρομο στην Ηλεία…». Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Κουτσούκος (εφημερίδες 13-1-2006) διαμαρτύρεται για την «υποβάθμιση» των σταθμών στα Κρέστενα, τη Γαστούνη και την Ανδραβίδα κι όχι για τα χάλια του δικτύου, που θυμίζει χώρα της υπανάπτυκτης Αφρικής. Κατηγορεί, μάλιστα την Κυβέρνηση Καραμανλή (κι όχι τις κυβερνήσεις του δικού του κόμματος που επί 20 χρόνια δεν έκαναν τίποτα απολύτως) ότι έχει «…συνειδητές επιλογές απαξίωσης του σιδηρόδρομου ως μέσου εξυπηρέτησης των πολιτών…»! Με τέτοιες επιλογές πολιτικού λόγου, όμως, αμβλύνεται η αξιοπιστία της πολιτικής κι ενισχύεται η πολιτική απάθεια.

***

Ποιος ξεκίνησε την πίεση; Κανείς Ηλείος! Μόνο το Επιμελητήριο Μεσσηνίας, που (21-1-2006) ζήτησε από όλους τους θεσμικούς φορείς της Δυτικής Ελλάδας να υποστηρίξουν το αίτημα για εκκίνηση του Δυτικού Σιδηροδρομικού Άξονα Καλαμάτα- Πύργος- Πάτρα- Ηγουμενίτσα. Αφορμή για την κινητοποίηση του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας ήταν η Σύνοδος των Υπουργών Μεταφορών στις 27 Ιανουαρίου 2006 υπό την προεδρία του Έλληνα Υπουργού Μιχάλη Λιάπη.

***

Γιατί χρειαζόμαστε άμεσα τον Δυτικό Σιδηροδρομικό Άξονα (αλλά και την αναβάθμιση των λιμανιών και του αεροδρομίου της Ανδραβίδας), παράλληλα με την Ιόνια Οδό; Διότι το μυστικό σήμερα για την απογείωση μιας περιοχής όπως η Ηλεία είναι η τουριστική ανάπτυξη που χωρίς τέτοιες υποδομές δεν νοείται, αλλά και οι συνδυασμένες μεταφορές, όχι η αποσπασματική δημιουργία υποδομών.

Απορρύπανση Κυλλήνιου Κόλπου

Αξιοσημείωτη είναι η πρόταση για τεχνητό υγροβιότοπο δίπλα στο αντλιοστάσιο Β1, με σκοπό να συγκεντρώνεται κυρίως η λάσπη που μεταφέρεται από τα νερά στραγγίσεων και ρυπαίνει σημαντικά τη θάλασσα (Πρωινή 19-9-2005) Το έργο είναι σχετικά φθηνό και απλό στη λειτουργία. Πρόκειται ουσιαστικά για δυο λεκάνες, μια μικρότερη τσιμεντένια λεκάνη καθίζησης, και μια πολύ μεγαλύτερη χωμάτινη λεκάνη. Στόχος είναι το νερό να οδηγείται σε αυτοκατανάλωση. Στην μικρότερη συλλέγεται το νερό, κατακάθεται η λάσπη και με κατάλληλες μεθόδους αφαιρείται, ενώ μέσα από την υπερχείλιση το νερό παροχετεύεται στη μεγαλύτερη, όπου είτε εξατμίζεται είτε βοηθάει στην ανάπτυξη υδρόφιλων φυτικών ειδών.

Το βασικό, όμως, είναι η ενημέρωση του πολίτη, ώστε με τη συμπεριφορά του να μην ρυπαίνει τον Κόλπο της Κυλλήνης. Αυτά θα τα δούμε στο επόμενο κεφάλαιο, όταν μιλήσουμε αναλυτικά για τον ηλειακό Κάμπο.

Ύδρευση από τον Ερύμανθο

Μερικά πράγματα ίσως σήμερα μας φαίνονται αυτονόητα, κι η αναγκαιότητα ύδρευσης της Ηλείας είναι ένα από αυτά. Ωστόσο, η χαμένη περίοδος 1980- 2004 μας άφησε πολύ πίσω. Θα μπορούσαμε σήμερα, αν εκείνη την εποχή η πολιτική εξουσία φερόταν με λιγότερη περιφρόνηση στην Ηλεία, να έχουμε ήδη καθαρό πόσιμο νερό σε όλο το νομό και να μην αγωνιούμε για το πότε θα πραγματοποιηθεί άλλο ένα έργο υποδομής, ανάμεσα στα τόσα άλλα που μας λείπουν και που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια.

Η εκτέλεση του έργου «Ύδρευση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Ηλείας: Μελέτη και κατασκευή διυλιστηρίου στον Ερύμανθο ποταμό» θα γίνει όπως ακριβώς αναφέρεται στην προκήρυξη: με το σύστημα «μελέτη- κατασκευή». Παρά το γεγονός ότι ήδη εντοπίστηκαν αρχαιολογικά ευρήματα, το έργο προχωρεί με τους γρηγορότερους δυνατούς ρυθμούς. Οι δεσμεύσεις της Κυβέρνησης Καραμανλή για ανάπτυξη των υποδομών γίνεται πράξη. Κι αυτό το βλέπει κάθε πολίτης, όπου κι αν ανήκει.

Φράγμα Πηνειού

Τον Ιανουάριο του 2006 ο τότε Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Παναγιώτης Καββαδάς επισκέφθηκε το Φράγμα του Πηνειού κι εξήγγειλε την κατασκευή του εργοστασίου του διυλιστηρίου με τη φράση «στόχος μας είναι όλη η Ηλεία να πιει νερό, η μισή από το Φράγμα του Πηνειού κι η άλλη μισή από τον Ερύμανθο».

Την επόμενη μέρα (5 Ιανουαρίου 2006) η εφημερίδα «Πατρίς» έγραφε: «…Το διυλιστήριο του φράγματος του Πηνειού αποτελεί για τους κατοίκους του Κάμπου όνειρο δεκαετιών. Πριν από αρκετά χρόνια, όταν τελικά οι αναλύσεις έδειξαν ότι το νερό του Φράγματος του Πηνειού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην υδροδότηση ολόκληρου του Κάμπου, όλοι έλπιζαν αλλά κανείς δεν περίμενε να γίνει αυτό το έργο». Η κυβέρνηση Καραμανλή, όμως, πιστή στις εξαγγελίες της για αναβάθμιση της ξεχασμένης κι αγνοημένης περιφέρειας, προχωρεί με σταθερά βήματα στην υλοποίηση κι αυτού του μεγάλου έργου, που έπρεπε να έχει γίνει πολύ νωρίτερα.
Ο έλεγχος της Λίμνης Πηνειού θα γίνεται με δίκτυο τηλεματικής.

Υδροηλεκτρικό Φράγμα στον Αλφειό

Ο σχετικός διεθνής διαγωνισμός ύψους 14,5 εκατ. Ευρώ απέβη άκαρπος στα μέσα του 2006, ενώ γύρω από το έργο παρατηρείται μεγάλη σύγκρουση συμφερόντων περί την ΥΔΡΗΛ ΑΕ, που αν μη τι άλλο, δεν διευκολύνει την πρόοδό του.

Πάντως, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το αρδευτικό δίκτυο του νομού είναι σε άθλια κατάσταση. Στις 8 Ιουνίου 2006, οι τοπικές εφημερίδες φιλοξενούσαν δηλώσεις του αντινομάρχη κ. Μπουγά και του διευθυντή της Υπηρεσίας Εγγείων Βελτιώσεων της Νομαρχίας κ. Χριστοδουλόπουλου για την κατάσταση του αρδευτικού δικτύου του νομού. Διαβάζω από την «Πρώτη», ότι η κατάσταση ήταν απογοητευτική (απλήρωτοι εργαζόμενοι, κατεστραμμένο δίκτυο, οφειλές ύψους 1,5 εκατομμυρίων ευρώ κλπ). Αν και δεν διάβασα δηλώσεις για το ποιοι ευθύνονται για αυτή την κατάσταση, νομίζω ότι κανείς μας δεν αμφιβάλλει…

Υγειονομική Διαχείριση Απορριμμάτων

Είναι κοινή πεποίθηση στην κοινή γνώμη της Ηλείας ότι η αδυναμία μας να οριοθετήσουμε μια περιοχή για τη διαχείριση των απορριμμάτων μας συνιστά μια αποτυχία της Αυτοδιοίκησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν πρωτοπόροι Δήμαρχοι που πάσχισαν να προωθήσουν αυτό το φλέγον ζήτημα. Σε κλίμακα νομού, όμως, η Αυτοδιοίκηση δεν κατάφερε να συνεννοηθεί και να πείσει την τοπική κοινωνία για την ανάγκη ανεύρεσης ενός τέτοιου χώρου. Την ίδια ώρα, στη γειτονική Αχαΐα οι εκεί εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας όχι μόνο συμφώνησαν και ξεκίνησαν τις διαδικασίες για τη δημιουργία τέταρτου ΧΥΤΑ στο νομό αυτό, αλλά πέτυχαν και τη χρηματοδότησή του σε μεγάλο ποσοστό από τα ταμεία των Βρυξελλών. Παρόμοια συμφωνία κατάφερε να πετύχει και η Αιτωλοακαρνανία. Εμείς, δυστυχώς όχι ακόμα…

Τι σημαίνει αυτή η αδυναμία των Ηλείων; Αυτό που επίσης γνωρίζουμε όλοι: Ότι δυστυχώς στο καταπληκτικό φυσικό περιβάλλον της Ηλείας φυτρώνουν σαν μανιτάρια ανεξέλεγκτες χωματερές κι εστίες μόλυνσης. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε ο συνάδελφος Μάκης Νοδάρος στην Πρώτη, οι παράνομες χωματερές της Ηλείας έφτασαν μέχρι την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης…

Η πρωτοβουλία των πρώην Δημάρχων Γαστούνης Κώστα Λούρμπα και Βαρθολομιού Στέφανου Αδαού για την ενεργειακή διαχείριση απορριμμάτων αποτελεί φωτεινό παράδειγμα πολιτικού θάρρους και μίμησης για της Αυτοδιοίκηση όλου του νομού, τοπική και νομαρχιακή. Ο «Στρεμμενός» δείχνει το δρόμο.

Ωστόσο, υπάρχει ένα μεγάλο οικονομικό όπλο που μας παραχωρεί η Νέα Διακυβέρνηση, το οποίο ακόμα δεν έχουμε χρησιμοποιήσει και το οποίο θα μπορούσε να αποδειχθεί καταλυτικό στο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων: Πρόκειται για τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) που μπορούν και πιο γρήγορα να ολοκληρώσουν το έργο, και πιο αποτελεσματικά. Ο πάντα ενημερωμένος και γνώστης των θεμάτων Ηλίας Φροντιστής έγραφε στην εφημερίδα «Πατρίς» (8-2-2006) για τη δυνατότητα ιδιωτικών επενδύσεων στη διαχείριση των απορριμμάτων. Ας το δοκιμάσουμε. Ας μιμηθούμε κάποτε πετυχημένες συνταγές άλλων.

No comments: