Μπαίνουν μπροστά οι απαραίτητες υποδομές

1. Οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο
- Παραποτάμιος Αλφειού
- Δρόμος Τρίπολης- Αρχαίας Ολυμπίας
- Σιδηροδρομική γραμμή Καβάσιλα- Κυλλήνη
- Σιδηροδρομική Γραμμή Πύργος- Κατάκολο
- Σιδηροδρομικός Σταθμός Αμαλιάδας
2. Εναλλακτικές μορφές ενέργειας
- Φυσικό Αέριο
- Αιολική ενέργεια
- Φωτοβολταϊκά Πάρκα, βιοκαύσιμα
3. Από τον Οικιστικό Έλεγχο, στην Οικιστική Οργάνωση
4. Αξιοποίηση του φυσικού πλούτου
- Ποτάμια
- Δάση
5. Κίνημα ανακύκλωσης


Οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο

Για την αναγκαιότητα κατασκευής του κλειστού αυτοκινητόδρομου κάνουμε λόγο σε άλλο κεφάλαιο, για τα μεγάλα έργα που έχει ανάγκη ο νομός μας. Εδώ αρκεί να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στο ότι το μεγάλο, και εν πολλοίς ανομολόγητο πρόβλημα είναι πλέον η συντήρηση του επαρχιακού οδικού δικτύου. Κύριες αιτίες είναι η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των φορέων που εμπλέκονται, το απαρχαιωμένο νομικό πλαίσιο για τις αρμοδιότητες κάθε φορέα και, φυσικά, οι ανεπαρκείς πόροι. Τα σημαντικότερα έργα υποδομών στο επαρχιακό δίκτυο της Ηλείας (δεν μιλάμε εδώ για αγροτική οδοποιία) είναι τα εξής:

- ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΟΣ ΑΛΦΕΙΟΥ: Ο δρόμος δίνει αναπτυξιακή προοπτική σε όλη την επαρχία Ολυμπίας. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ευθύνη της οποίας είναι η ολοκλήρωση του έργου, προχώρησε μετά το καλοκαίρι του 2006 στην δημοπράτηση του τελευταίου τμήματος. Σε αυτό το σημείο, επειδή δεν πρέπει να ξεχνούμε το παρελθόν μας, ούτε όσους πάσχισαν σε δύσκολους καιρούς για να βρούμε ό,τι βρήκαμε, είναι χρέος τιμής για όλους εμάς, να τιμήσουμε τον εμπνευστή του παραποτάμιου δρόμου, αείμνηστο πρώην πρόεδρο του Σέκουλα Παναγιώτη Αντωνόπουλο δίνοντας το όνομά του σε μεγάλο τμήμα του δρόμου. Ο πρώην Νομάρχης Τάκης Δημητρουλόπουλος είχε πει (Πατρίς 4-2-2006) ότι μέχρι το τέλος του 2006 θα έχει παραδοθεί στους κατοίκους ο Παραποτάμιος προς χρήση. Η μικρή καθυστέρηση δεν βλάπτει, ακριβώς επειδή είναι μικρή. Ωστόσο, πρέπει να προηγηθούν εργασίες διαπλάτυνσης κι εκτεταμένη κατασκευή τάφρων για ομαλή απορροή των όμβριων υδάτων,

- ΔΡΟΜΟΣ ΤΡΙΠΟΛΗΣ- ΑΡΧΑΙΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ: Έχει ήδη ξεκινήσει από την προηγούμενη Κυβέρνηση αν και καρκινοβατεί επί 20ετία, για να λέμε και τα θετικά. Είχε προηγηθεί σκέψη για σύνδεση με την Βυτίνα, αλλά απορρίφθηκε. Στη λογική αυτή, της σύνδεσης με Βυτίνα, απόμενε η παράκαμψη Λαγκαδίων, το τμήμα Λούβρο- Τριποταμιά- Κόμβος Ηραίας, και η παράκαμψη Σταυροδρομίου με τα δυο τελευταία να μην έχουν γίνει ούτε οι μελέτες. Τώρα, μετά από ωριμότερη (ελπίζω…) σκέψη, επελέγη η λύση σύνδεσης με Τρίπολη, καθώς το «λόμπι» Αρκάδων πολιτικών αντιδρά στην παράκαμψη Λαγκαδίων. Έτσι, η Ολυμπία θα απέχει λιγότερο από τρεις ώρες από την Αθήνα, καθώς ο δρόμος θα ακολουθεί τη διαδρομή Ολυμπία, Λιναριά, Λούβρο, Άσπρα Σπίτια, Νέα Γέφυρα Αλφειού, Σέκουλα, Καρύταινα, Μεγαλόπολη, Τρίπολη. Τι χρειάζεται να κάνουμε τώρα; Απλά, να πιέσουμε όσο και όπως μπορούμε την εξουσία να βάλει το δρόμο μέσα στις προτεραιότητές της. Ήδη η Κυβέρνηση Καραμανλή βγάζει όλη την Ηλεία από την απομόνωση, προωθώντας την κατασκευή κλειστών αυτοκινητοδρόμων, κάνοντας το λιμάνι του Κατακόλου εθνικής σημασίας και λειτουργώντας το αεροδρόμιο της Ανδραβίδας και ως πολιτικό. Ας ασκήσουμε μια πίεση και για το δρόμο που θα φέρνει οδικά τη γενέθλια γη της Ολυμπιακής Ιδέας κοντύτερα στην ελληνική πρωτεύουσα.

- ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΒΑΣΙΛΑ- ΚΥΛΛΗΝΗ: Η γραμμή είχε καταργηθεί και δεν έχει λειτουργήσει τα τελευταία 20 χρόνια λόγω της τότε ανάπτυξης οδικών μέσων μεταφοράς. Η υποδομή της συγκεκριμένης γραμμής είναι από το 1890. Ο ΟΣΕ προτίθεται να εντάξει τη γραμμή στο σχεδιασμό του Δυτικού Σιδηροδρομικού Άξονα. Όπως είπαμε, όμως, πολλές φορές, η Νέα Δημοκρατία παρέλαβε μια Ηλεία εντελώς παρατημένη στην τύχη της και, όπως είναι φυσικό, όλα δεν μπορούν να γίνουν μέσα σε τρία- τέσσερα χρόνια.

- ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΠΥΡΓΟΥ- ΚΑΤΑΚΟΛΟΥ: Έχουν αρχίσει οι εργασίες και η γραμμή επρόκειτο να λειτουργήσει το καλοκαίρι του 2006, αλλά τελικά φαίνεται ότι θα λειτουργήσει ένα χρόνο αργότερα.

- ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ: Κρίμα που ο επανεκλεγείς δήμαρχος Αμαλιάδας κ. Γιάννης Λυμπέρης διαμαρτύρεται για την κατάργηση της 2ης βάρδιας. Αυτό είναι το κύριο πρόβλημα του Σιδηροδρομικού Σταθμού Αμαλιάδας, ή μήπως ότι πρέπει το συντομότερο να υλοποιηθεί ο Δυτικός Σιδηροδρομικός Άξονας; Αν γίνει το τελευταίο, τότε και μόνον τότε θα έχει νόημα η διαμαρτυρία για τη 2η βάρδια.

Εναλλακτικές μορφές ενέργειας

- Φυσικό Αέριο: Άλλος ένας τομέας, που η Νέα Δημοκρατία το 2004 βρήκε σε εμβρυακή κατάσταση. Η κυβέρνηση έσπευσε μέσα στην πρώτη τετραετία να σχεδιάσει την επέκταση του φυσικού αερίου μέχρι την Πάτρα, ενώ ο Υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας διαβεβαίωσε ότι ξεκίνησαν οι σχετικές μελέτες για περαιτέρω επέκτασή του στην Ηλεία. Ήδη κατασκευάζεται αγωγός υψηλής πίεσης από την Αθήνα προς την Κόρινθο με σκοπό από εκεί να διανέμεται στην Πελοπόννησο ώστε να λύσει το ενεργειακό της πρόβλημα. Αν και είναι περιττό, χρειάζεται να επισημάνω ότι η χρήση φυσικού αερίου θα συμβάλει αποφασιστικά στην προστασία του Περιβάλλοντος, στην προσέλκυση επενδύσεων στον τουρισμό και στη μείωση του κόστους παραγωγής ακόμα και αγροτικών προϊόντων (π.χ. στα θερμοκήπια) κλπ. Ο αγώνας που γίνεται ώστε το φυσικό αέριο να φτάσει με΄χρι τη Μεγαλόπολη, ώστε η εκεί μονάδα της ΔΕΗ να μην καίει λιγνίτη και δηλητηριάζει την ατμόσφαιρα και τους ανθρώπους, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας κατά τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα. Αν σκεπτόμαστε την Ηλεία με τα δεδομένα του σήμερα, το φυσικό αέριο είναι μεν χρήσιμο, αλλά όχι και απαραίτητο. Χρειάζεται, όμως, να σκεπτόμαστε την Ηλεία με τα δεδομένα του Αύριο: Ως ισότιμο μέλος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, που μπορεί να λειτουργήσει Διαμετακομιστικό Κέντρο διεθνούς εμβέλειας (στην Κυλλήνη, ως υποβοηθητικό της Πάτρας) και χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε φθηνή ενέργεια, η χρήση της οποίας να μην επιβαρύνει, αλλά αντίθετα να προστατεύει το Περιβάλλον.

- Αιολική ενέργεια: Είναι μια από τις σημαντικότερες προσπάθειες προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και φθηνότερης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι ευρέως διαδεδομένη και η σημερινή ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ενεργά την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων για την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας. Η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία ζητεί από τα κράτη- μέλη να θέσουν στόχους ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μέχρι το 2010. Δηλαδή δεν μιλάμε για κάτι το οποίο παραπέμπεται στο απώτερο μέλλον. Ο Υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας έχει καλέσει τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν προτάσεις που αφορούν στην ενίσχυση επιχειρήσεων για τον προσδιορισμό της αξιοπιστίας και της απόδοσης ενεργειακού εξοπλισμού και ενεργειακών προϊόντων στο πλαίσιο του Γ! ΚΠΣ, χρηματοδοτώντας κάθε επένδυση που θα επιλεγεί σε ποσοστό 70%. Ειδικότερα για την Ηλεία, το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) διαπιστώνει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα: Μπορεί η περιοχή μας να έχει «υποδεέστερο αιολικό δυναμικό» σε σύγκριση με άλλες, ωστόσο διαθέτει σύμφωνα με την ίδια μελέτη «ισχυρό ηλεκτρικό δίκτυο μεταφοράς, που σε συνδυασμό με την ύπαρξη ανεμωδών νησίδων (λόφοι, υψώματα κλπ) με σχετικά εύκολη πρόσβαση, την καθιστούν ενδιαφέρουσα για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων». Η εκτίμηση των ειδικών είναι ότι στην επόμενη πενταετία θα αναπτυχθεί σημαντικά η αιολική ενέργεια στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Ωστόσο, και σε αυτό το θέμα χρειάζεται έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών, ώστε να εκλείψουν φαινόμενα αντίθεσης στους συλλέκτες αιολικής ενέργειας, με επιχειρήματα όπως αυτά των κεραιών κινητής τηλεφωνίας. Η άγνοια είναι κακός σύμβουλος.

- Φωτοβολταϊκά Πάρκα, βιοκαύσιμα κλπ: Δυστυχώς στην περιοχή μας τέτοιες λύσεις, που απεδείχθησαν σωτήριες όπου εφαρμόστηκαν, δεν έχουν συζητηθεί καθόλου. Ο Ηλείος πολίτης δεν γνωρίζει τι οφέλη θα έχει αν εγκαταστήσει ένα μικρό φωτοβολταϊκό στο σπίτι του. Κανείς δεν του εξήγησε ότι, αν ο παραδοσιακός ηλιακός θερμοσίφωνας του χρησίμευσε μια φορά, το φωτοβολταϊκό τον ωφελεί δεκαπλάσια, όπως συμβαίνει με μια μικρή ανεμογεννήτρια, ή έναν μεταλλάκτη γήινης θερμότητας. Από την άλλη, το άκαμπτο κράτος που μας κληροδότησε το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο δεν διευκολύνει όποιον θελήσει να κάνει τέτοιες εγκαταστάσεις, αλλά αντίθετα με τη γραφειοκρατία τον αποθαρρύνει. Κι όμως, στη χώρα με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια, αυτές οι λύσεις είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες! Είναι μεγάλη η ευθύνη της Αυτοδιοίκησης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, να ενημερώσει τους Ηλείους πολίτες και να τους ευαισθητοποιήσει, καλώντας ειδικούς και διοργανώνοντας ειδικές εκδηλώσεις ενημέρωσης. Παράλληλα, πρέπει να ανοίξουν οι πόρτες στους επενδυτές για δημιουργία φωτοβολταϊκών Πάρκων στην ηλειακή γη. Φθηνή, φιλική στο Περιβάλλον και συνεχώς παραγόμενη ενέργεια, δεν είναι μακρινό όνειρο, αλλά μπορεί να γίνει χειροπιαστή πραγματικότητα. Από την άλλη μεριά, τα βιοκαύσιμα μπορούν να εξασφαλίσουν στους αγρότες της Ηλείας εναλλακτικές ενεργειακές καλλιέργειες, που φέρνουν πρόσθετα εισοδήματα, καθώς ακόμα και τα απορρίμματα γίνονται πρώτη ύλη παραγωγής ενέργειας. Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να δούμε πόσο πολύ ενισχύει τέτοια μικρά πάρκα εναλλακτικής ενέργειας ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος: στην περιοχή μας η σχετική επιδότηση φτάνει το 60%, που είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα. Με πράξεις η Νέα Διακυβέρνηση αποδεικνύει το ενδιαφέρον της για περιοχές όπως η Ηλεία, σε αντίθεση με την εικοσαετία της αδιαφορίας και της περιφρόνησης.

Από τον Οικιστικό Έλεγχο στην Οικιστική Οργάνωση

Δεν είναι του παρόντος να αναπτυχθούν οι αιτίες που οδήγησαν στη δημιουργία των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ). Αρκεί, όμως, να λεχθεί ότι οι λόγοι ήταν ισχυροί και ότι στα πρώτα χρόνια ασφαλώς λειτούργησαν αποτρεπτικά για την άναρχη δόμηση βιομηχανικών μονάδων σε παραλιακές περιοχές από κάθε άποψη ακατάλληλες για κάτι τέτοιο. Ας θυμηθούμε επίσης ότι το σύνολο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνηγόρησε, τότε, στη δημιουργία των Ζωνών. Σήμερα, όμως, η βελτίωση των ΖΟΕ με τα Σχέδια Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ), θέτουν κάθε τοπική κοινωνία, και φυσικά τις κάθε βαθμίδας Αυτοδιοικήσεις της Ηλείας, μπροστά στις ευθύνες τους. Οι Δήμοι πρέπει να αποφασίσουν τον τρόπο της ανάπτυξης κάθε περιοχής, αφήνοντας πίσω γενικότητες του τύπου «θα στηριχτούμε στην τουριστική και την αγροτική ανάπτυξη». Είναι αδιανόητο, λ.χ. δυο γειτονικοί δήμοι να έχουν διαφορετική χωροταξική κατεύθυνση. Πρέπει να υπάρξουν γρήγορα συζητήσεις και συνεννοήσεις μεταξύ των νεοεκλεγμένων δημοτικών αρχόντων του νομού μας, ώστε να μην χαθεί κι αυτή η ευκαιρία. Τολμώ να πω ότι αυτή ακριβώς είναι η μεγάλη πρόκληση των ΣΧΟΟΑΠ: Η πρόκληση για πολυεπίπεδη συνεργασία στο νομό μας. Είναι μεγάλη ευκαιρία να αναπτύξουμε συλλογικά μια κουλτούρα διαλόγου, ανοχής στη διαφορετική άποψη, μια κουλτούρα σύνθεσης. Τα ΣΧΟΟΑΠ είναι πρώτης τάξεως αφορμή για να πέσουμε στα βαθιά της συνεννόησης: Από τους Δήμους στη Νομαρχία κι από εκεί στην Περιφέρεια, οριζόντια συνεννόηση μεταξύ Δήμων με κοινούς γεωγραφικούς ή αναπτυξιακούς όρους, συστηματική κι ολόπλευρη ενημέρωση των πολιτών για τα υπέρ και τα κατά κάθε προτεινόμενης λύσης. Τέλος, αποδοχή της βούλησης των πολιτών, ιδιαίτερα αν είναι διαφορετική από εκείνη της όποιας Δημοτικής Αρχής. Φυσικά αυτά πρέπει να συνδυαστούν με την επίσπευση των διαδικασιών, ώστε να προλάβουμε τα ευεργετήματα του νέου αναπτυξιακού νόμου που ετοιμάζει η Κυβέρνηση. Αυτές είναι οι ελάχιστες προϋποθέσεις για να πετύχουν τα ΣΧΟΟΑΠ. Αλλιώς, θα επαναλάβουμε την εμπειρία των ΖΟΕ, που τις υποδεχτήκαμε με «ωσαννά» και λίγο αργότερα τις στέλναμε για «σταύρωση». Παράλληλα, πρέπει να προλάβουμε τον χρόνο: Για να ολοκληρωθούν τα ΣΧΟΟΑΠ θα περάσουν στην καλύτερη περίπτωση άλλα δυο χρόνια και το Δ! Κ.Π.Σ. θα είναι ήδη σε εξέλιξη. Ίσως οι πιο τολμηροί Δήμαρχοι προχωρήσουν σε ρυθμιστικές μελέτες περιορισμένου χώρου, ώστε να αρχίσουν την αναπτυξιακή προσπάθεια ακόμα και μέσα στο 2007.

Αξιοποίηση του φυσικού πλούτου

Η Ηλεία έχει μοναδικά φυσικά πλεονεκτήματα τα οποία δυστυχώς παραμένουν αναξιοποίητα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Είναι εύλογο, άλλωστε, ότι οι Αρχαίοι Έλληνες δεν… έριξαν κλήρο για να επιλέξουν τον τόπο διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων. Αντίθετα, διέβλεψαν τα πλεονεκτήματα του φυσικού πλούτου της περιοχής μας. Σήμερα, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική αξιοποίησης του φυσικού κάλλους της Ηλείας γνώμονα δυο αδιαπραγμάτευτες σταθερές: Πρώτον, τη σύνδεση του ηλειακού φυσικού περιβάλλοντος με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της περιοχής μας. Τα ποτάμια, οι παραλίες, οι ορεινές περιοχές, ο Κάμπος και η ιερή γη της Ήλιδας και της Ολυμπίας μπορούν και πρέπει να γίνουν η βάση για τη δημιουργία πλούτου υπέρ των Ηλείων πολιτών. Υπέρ ημών και των παιδιών μας. Δεύτερον, τη διαφύλαξη της φυσιογνωμίας της περιοχής. Ανάπτυξη με αξιοποίηση του φυσικού κάλλους δεν σημαίνει ότι θα ξεχάσουμε τον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν οι πατεράδες μας κι εμείς, και αντ’ αυτού στο όνομα της ανάπτυξης θα δεχτούμε θηριώδεις ξενοδοχειακές μονάδες παρατεταγμένες η μια δίπλα στην άλλη, ή ουρανοξύστες που θα στοιβάζουν μέσα τους χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ούτε στο όνομα της ανάπτυξης μπορούμε να δεχτούμε τα ποτάμια μας να εξαφανίζονται, γιατί από τα αδρανή τους βρίσκουν υλικά οι επιτήδειοι για να κτίσουν σπίτια. Ούτε η Ολυμπία μπορεί να γίνει ένα διαρκές εργοτάξιο. Ούτε η Ανδρίτσαινα από πολιτιστικός πνεύμονας να γίνει άντρο παρανόμων, έστω και υπό περιορισμό. Ούτε τα Λεχαινά, η Βάρδα, το Τραγανό και η Ανδραβίδα να απαρνηθούν την αγροτική τους παράδοση και να παραδοθούν άνευ όρων σε ένα τουριστικό τσουνάμι, που μόνο σκοπό θα έχει τη συνεχή παραγωγή χρήματος σε βάρος της φυσικής ταυτότητας της περιοχής. Εμείς αγαπάμε την Ηλεία όπως την γνωρίσαμε, ο καθένας με τα δικά του βιώματα και τις δικές του προσλαμβάνουσες παραστάσεις και αυτή την Ηλεία, την Ηλεία που ξέρουμε και λατρεύουμε, αυτή θέλουμε να κάνουμε Ηλεία των ονείρων μας, όχι μια άλλη, απάνθρωπη Ηλεία που θα απαλλοτριώνει με το χρήμα της τα δικά μας όνειρα. Θέλουμε πλούσια την δική μας Ηλεία. Και για αυτό πρέπει να αγωνιστούμε, ξεπερνώντας τις μικρότητες που μας χωρίζουν.

Ας δούμε αναλυτικά τις παραμέτρους αξιοποίησης του φυσικού μας πλούτου:

- ΠΟΤΑΜΙΑ
Α. ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ: Το πρόβλημα με την έλλειψη αδρανών υλικών στην Ηλεία εντάθηκε όταν έκλεισαν τα λατομεία στον Άραξο, με αποτέλεσμα να επιβραδυνθεί η υλοποίηση δημοσίων και ιδιωτικών έργων. Και σε αυτό το ζήτημα η Πολιτεία επί πολλά χρόνια ήταν βαθιά υποκριτική: Χωρίς να δίνει διεξόδους στην εξεύρεση αδρανών υλικών, (προφανώς για να μην στενοχωρήσει κανέναν δεν προχωρούσε στη λειτουργία νέων λατομείων, αντίθετα έκλεινε άλλα που ήδη λειτουργούσαν), ουσιαστικά έβαζε χειροπέδες σε δημόσια και ιδιωτικά έργα, καθώς αύξανε το κόστος των πρώτων υλών σε απαγορευτικά επίπεδα. Κι όμως: νόμοι του 1984 και του 1993 καθορίζουν λατομικές περιοχές εκμετάλλευσης αδρανών υλικών για την περιοχή μας. Αυτές πρέπει να ενταχθούν στο Χωροταξικό Σχέδιο ώστε και η εκμετάλλευση να γίνεται με τρόπο ορθολογικό, και το περιβάλλον να προστατεύεται αλλά και να διευκολύνεται η οικονομική ανάπτυξη του νομού. Ειδικά η απόληψη αδρανών υλικών από τα ποτάμια μπορεί αν γίνεται με μέτρο και υπευθυνότητα, να μας βοηθήσει στην αντιμετώπιση των πλημμύρων που μας ταλαιπωρούν κάθε χειμώνα.

Η τοπική μας κοινωνία έχει επισημάνει τα επικίνδυνα σημεία για πλημμύρες: Είναι τα περάσματα του Αλφειού από την Αλφειούσα, τα Καλυβάκια, τη Μουριά, τη Φρίξα, τα Άσπρα Σπίτια, τη Λιναριά κλπ. Το φράγμα του Αλφειού στου Φλόκα δοκιμάζεται σε κάθε έντονη βροχόπτωση. Επίσης είναι τα σημεία της Νέδας από τις εκβολές της μέχρι το Πρασιδάκι. Είναι και σχεδόν όλος ο Πηνειακός Λάδων, μέχρι την Αγία Άννα. Τον Φεβρουάριο του 2006, τριανταοκτώ κάτοικοι του Μουζακίου έστειλαν κοινή επιστολή απελπισίας, προειδοποιώντας ότι οι αγροτικές καλλιέργειες που βρίσκονται εκατέρωθεν του Πηνειακού Λάδωνα κινδυνεύουν. Ποιος τους άκουσε;

Συνεπώς: Υπερβολική απόληψη αδρανών καταστρέφει τα ποτάμια μας, παραμονή του συνόλου των αδρανών υλικών στις κοίτες διευκολύνει τις πλημμύρες. Τι πρέπει να γίνει; Νομίζω ότι πρέπει πρώτα να γίνει αμμοχαλικοληψία με παράλληλη προσωρινή διευθέτηση της κοίτης των ποταμών και συγχρόνως εκπόνηση μελετών για οριστική διευθέτηση της κοίτης. Προτεραιότητα, λένε οι ειδικοί, πρέπει να δοθεί στη λιμενολεκάνη του Φλόκα, από όπου οι φυτικές γαίες θα χρησιμεύσουν για αποκατάσταση της παράπλευρης κοίτης του Αλφειού, από το Στρέφι ως τη Σαλμώνη. Επιπροσθέτως, η αφαίρεση των φυτικών γαιών θα επιτρέψει την αποθήκευση μεγάλης ποσότητας ύδατος στη λιμενολεκάνη του Φλόκα, το οποίο θα είναι πολύτιμο για την άρδευση της περιοχής.

Ποιος θα αναλάβει αυτές τις υποχρεώσεις; Μια καλή λύση μου είχε προτείνει το 2005 ο Δήμαρχος Πηνείας Βασίλης Παπαδόπουλος: Να είναι ευθύνη της Αυτοδιοίκησης η αδειοδότηση για απόληψη αδρανών υλικών με ταυτόχρονο ακριβή προσδιορισμό της προς απόληψη ποσότητας. Η πρόταση είναι ενδιαφέρουσα, αλλά πρέπει να υλοποιηθεί με προσοχή: Να υπάρχουν δικλείδες ελέγχου κι ασφάλειας για τις αποφάσεις της Αυτοδιοίκησης, να προβλέπεται και για αυτό το ζήτημα συχνή λογοδοσία και, το κυριότερο, να ευαισθητοποιηθεί ο απλός πολίτης, ώστε να ελέγχει τους τοπικούς εκπροσώπους του για το ορθολογικό της διαχείρισης των αδρανών υλικών του ποταμού. Από την άλλη είναι απαραίτητη η διατήρηση των σημερινών προϋποθέσεων εάν πρόκειται για παρεμβάσεις σε αρχαιολογικό χώρο, οπότε απαιτείται σωστά η άδεια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.

Β. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΩΝ: Στο σημείο αυτό πρέπει να σταθούμε στο χρόνιο ζήτημα τριβής (άλλο ένα στα πολλά…) μεταξύ Ηλείας και Αχαΐας, για την επέκταση του αρδευτικού δικτύου του Πηνειού και στον γειτονικό μας νομό. Είναι καιρός να ξεπεράσουμε όσα μας χωρίζουν και να αντιληφθούμε ότι αν επενδύσουμε σε όσα μας ενώνουν, θα είμαστε πολλαπλώς κερδισμένοι. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα τη συνεργασία των έξι δήμων (τριών στην Ηλεία και τριών στη Μεσσηνία) για την από κοινού αξιοποίηση και προστασία της Νέδας, του υπέροχου αυτού ποταμού που χωρίζει φυσικά την Ηλεία από τη Μεσσηνία.


- ΔΑΣΗ
Οι πυρκαγιές, η αυθαίρετη δόμηση και η υπερβόσκηση είναι τα τρία σημαντικότερα προβλήματα των δασών στην Ηλεία. Μόνο στο Κοτύχι και την Στροφιλιά υπάρχουν δεκάδες πτηνών και ζώων που η ύπαρξή τους απειλείται, όπως και η ισορροπία του οικοσυστήματος.

Ούτε τα αντιπυρικά έργα από μόνα τους μπορούν να λύσουν το πρόβλημα, ούτε βέβαια τα περισσότερα από 800.000 ευρώ που διανεμήθηκαν μέσα στο 2006 στα τρία δασαρχεία της Ηλείας. Λύση εδώ είναι η συστηματική ευαισθητοποίηση του πολίτη για την απώλεια του φυσικού μας πλούτου. Στο νομό μας έπρεπε ήδη να λειτουργούν περισσότερα από τρία Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ένα στον Κάμπο, ένα στη νότια Ηλεία κι ένα στα ορεινά, με δεδομένο ότι πιστεύω πως η πραγματική ανάσχεση της πλημμυρίδας εναντίον του περιβάλλοντος θα γίνει όχι από τη δική μας, αλλά από την επόμενη γενιά.

Κίνημα ανακύκλωσης

Πρόκειται για πολλαπλής χρησιμότητας πρωτοβουλία. Πρώτα από όλα, γιατί στην Ηλεία μόλις πρόσφατα κάποιοι άρχισαν να μιλούν για ανακύκλωση, όταν στη Δύση αλλά και στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας έχει ήδη προχωρήσει αρκετά. Τώρα είναι ευκαιρία η δημιουργία, επιτέλους, χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, να συνδυαστεί με μια ευρεία εκστρατεία ανακύκλωσης σε όλο το νομό. Προηγουμένως, όμως πρέπει να ευαισθητοποιηθούν οι Ηλείοι πολίτες, οι οποίοι ελάχιστα γνωρίζουν για τα πλεονεκτήματα της ανακύκλωσης, κι αυτά τα γνωρίζουν με δική τους έρευνα και αναζήτηση, καθώς κανείς επίσημος φορέας δεν ξεκίνησε μια σχετική εκστρατεία ενημέρωσης. Η ανακύκλωση είναι μια κατεξοχήν οριζόντια δράση και για αυτό απαιτείται συνεργασία περισσότερων φορέων: Δήμων, Νομαρχίας, οικολόγων και άλλων ενώσεων πολιτών. Μήπως η ανακύκλωση μπορεί να γίνει αφορμή για να εθιστούμε περισσότερο στη συνεργασία με άλλους Ηλείους, σεβόμενοι τις όποιες διαφορές έχουμε με αυτούς; Το επόμενο στάδιο θα είναι ο σχεδιασμός και η δημιουργία Εργοστασίου ανακύκλωσης Δυτικής Πελοποννήσου, με στόχο εκεί να κατευθύνονται τα ανακυκλώσιμα υλικά αντί να πηγαίνουν στις χωματερές του σήμερα, ή στο ΧΥΤΑ αύριο.